Maddenin temel birimi atomlar. Tek bir cins atomdan oluşmuş, kimyasal tekniklerle ayrıştırılamayan ya da farklı maddelere dönüştürülemeyen saf maddelereyse "element" adı veriliyor. Dünya üzerinde bilinen elementlerin belirli bir şekilde yerleştirildiği sistem, periyodik tablo olarak adlandırılıyor.
Elementlerin, soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğru artan atom numaralarına göre diziliminden oluşan bu tabloda, yatay sıralara "periyot", dikey sütunlaraysa "grup" adı veriliyor.
Elementlerin sıralanması üzerine en önemli ilk adımları birbirlerinden bağımsız olarak, 1869 yılında Rusya'da Dimitri Mendeleyef* ve 1870 yılında Almanya'da Lother Meyer atmışlardır. L. Meyer elementleri atom hacimlerine (fiziksel özelliklerine) göre sıralamış, Mendeleyef ise elementlerin kimyasal özelliklerini dikkate
alan bir sıralama yapmıştır. Mendeleyef elementlerin değerliklerinin ve diğer özelliklerinin değişmesine karşılık, belirli sayıda elementten sonra bazı kimyasal özelliklerinin tekrarlandığını (yani bu özelliklerin sürekli periyodik olduğunu) kavramıştır. Bunun üzerine Mendeleyef o zaman bilinen 63 elementli atom ağırlıklarına göre yatay ve dikey kolonlara yerleştirmiş ve yatay kolonlar "periyod", dikey kolonlar ise "grup" olarak adlandırmıştır. Mendeleyefin bu çalışmasında o zaman henüz bilinmeyen asal gazlar ile hidrojen ve birçok başka 50'ye yakın element yer alamamıştır. Atom ağırlığı bir olan hidrojenin özellikleri de o zaman bilinen elementlerinkine benzemediği için Mendeleyef hidrojeni ayrı bırakarak ondan sonra gelen elementleri Li, Be, B, C, N, O ve F'u bir satır (periyod) üzerinde atom ağırlıklarının artışına göre sıralamıştır.Günümüzde hala elementlerin Mendeleyef'in yaptığı şekilde atom ağırlıklarına göre düzenlenmesi sürdürülseydi, bazı elementler yanlış yerde olacaktı.Örneğin, potasyum (K), (atom ağırlığı 39.098 akb ve atom numarası 19), argon elementinden (atom ağırlığı 39.948 akb ve atom numarası 18) önce gelecekti. Bu yüzyılın başlarında Henry g. J. Moseley* (1887-1915) o zamana kadar bilinen tüm elementlerin atom numaralarını tespit ederek, elementlerin periyodik cetvelde artan atom numaralarına göre sıralanmasını sağlamıştır. Şimdi kullanılmakta olan periyodik cetvel 18 düşey kolon üzerine düzenlenmiştir. Bu sistemde periyodik cetvel 7 periyod ve iki kısımdan meydana gelen 16 gruba ayrılmıştır. Periyodik cetvele ilişkin şu genellemeler yapılabilir:

• Periyodik cetveldeki 16 grubun 8'i baş (I A - VIII A) ve 8'i yan (IB - VIII B) gruptur. Ayrıca VIIIB yan grubu 3 düşey kolon yer işgal eder.
• Her periyod, en dış kılıfta 8 elektron taşıyan bir "asal gazla" biter. Sadece He iki elektronludur.
• Aynı periyoddaki bütün elementler aynı sayıda kabuğa sahiptir. • Birinci periyodda sadece hidrojen ve helyum elementleri bulunur. • Periyodik cetvelde bir periyodda soldan sağa doğru gidildikçe atom büyüklüğü azalır. 
• Periyodik cetveli iyice incelediğimiz zaman atomların yarıçaplarının bir grup boyunca yukarıdan aşağıya doğru gidildikçe arttığı görülür. Bunun nedeni, ana enerji seviyelerindeki (K -> L -> M -> ... vs.) değişimdir.
• Hidrojen hariç Grup IA deki elementlere "alkali metaller" denir. Bu elementlerin dış enerji seviyelerindeki s orbitallerinde bir elektron bulunur. Bu elementlerin en dış elektron düzenlenmesi s1 şeklindedir. Örneğin, hidrojen 1s1 , lityum 1s2 2s1 ve sodyum 1s2 2s2 2p6 3s1 elektronik düzenlemeleri
gösterirler.
• Grup IIA elementlerine "toprak alkali metalleri" denir. Bu elementlerin dış enerji seviyelerindeki s orbitalinde iki elektron bulunur. Örneğin, berilyum 1s2 2s2 , magnezyum 1s2 2s2 2p6 3s2 ve kalsiyum 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6  4s2 elektronik düzenlemeleri gösterirler.
• Grup VIIA elementlerine "halojenler" denir. Bunların en dış elektron düzenlemeleri s2 p5 şeklindedir. Örneğin, flor 1s2 2s2 2p5 , klor 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 ve brom 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s2 4p5 elektronik düzenlemeleri gösterirler.
• Grup VIIIA elementlerine ise " asal gazlar" denir. En dış elektron düzenlenmeleri s2 p6 şeklindedir. Örneğin, neon 1s2 2s2 2p6 , argon 1s2 2s2 p6 3s2  3p6 ve kripton 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s2 4p6 düzenlemeleri gösterirler.
• Periyodik cetvelin sağ tarafındaki zig zag çizginin sağında kalan elementlere "ametal", solunda kalanlara da "metal" adı verilir.
• Grup II A ile Grup III A arasında kalan elementlere ise "geçiş elementleri" denir. Bunların hepsi metaldir, bu nedenle "geçiş metalleri" olarak da bilinirler.

https://www.biltek.tubitak.gov.tr/bilgipaket/periyodik

Balıkesir Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Periyodik Tablo